ظریف درست می گوید: میدان مقصر عدم توافق است.

نخست:

با شهادت امام علی(ع) مردم عراق با امام حسن(ع) بیعت کردند. قیس بن سعد، فرمانده دلاور عراق برای بیعت شرط گذاشته بود که خلیفه بر کتاب خدا، سنت رسول(ص) و جهاد با ستمکاران بیعت کند. اما امام تنها عمل به کتاب خدا و سنت را پذیرفت! نه اینکه اهل جهاد نباشد بلکه می خواست حوزه اقتدار و اختیار حاکمیت را وابسته و تابع معرکه و میدان نسازد.

دوم:

معاویه فرستاده هایی به دو شهر کوفه و بصره گسیل داشت، فرستاده هایی که کارشان سستی دل مردم و ناامید کردنشان از نبرد علیه باطل بود. سپاهیان امام تعدادی از آن فرستاده ها را دستگیر کردند و امام دستور قتلشان داد و نامه تندی به معاویه فرستاد که مقدمه آغاز نامه های متوالی تا زمان صلح شد.

سوم:

سپاه معاویه زودتر از مغیره بن شعبه و عبدالله بن عامر(تیم مذاکره کننده معاویه) روانه معرکه شدند اما لشکر امام حسن(ع) با سختی و تعلل روانه معرکه شد.

چهارم:

زمان مذاکره رسیده بود که از میدان خبر آمد عبیدالله بن عباس و نیروهاش که بخش اعظم سپاه امام حسن(ع) را شامل می شد به معاویه پناه برده است و قیس بن سعد تنها مانده و گویا می داند که در نبرد شکست می خورد اما می گوید: در دینش فریب نخواهد خورد! حالا امام حسن(ع) برای مذاکره میدانی دارد که اگر به آن اتکا کند تنها شیعیان وفادارش را از دست خواهد داد و در آینده او را تندرو و جنگ طلب خواهند خواند....

نتیجه:

بارها شنیده ایم که به هر مناسبت دولت محترم از صلح امام حسن(ع) صحبت کرده است. صلحی که وجودش را مدیون میدان بود نه مذاکره! برای توافق نهایی با آمریکا تنها کافی بود جای سردار سلیمانی کسی باشد مثل عبیدالله بن عباس تا نرمشی قهرمانانه روی دهد و معاويه ی زمان صلح نامه را(شما بخوانید برجام) نه در آن لنگه دنیا بلکه در پایتخت خودمان زیر پا بگذارد و مغرورانه بگوید:

ألا و إنّي كنتُ منَّيتُ الحسن و أعطَيتُه اشياءَ و جميعها تحت قَدَمَيَّ لا أفي بشيءٍ منها له

آگاه باشید من حسن(ع) را (شما بخوانید ملتش را) با وعدهایی آرزومند کردم در حالی که همه آن وعده ها را زیرپایم می گذارم و به هیچکدام از آن ها وفا نخواهم کرد.

صبر شهید

وقتی مأموران حکومتی شهید اول را برای شهادت می بردند، در اثنای راه از نگهبانان اجازه گرفت و رقعه ای برای خداوند متعال نوشت: رب إني مغلوب فانتصر! پروردگارا، همانا من مظلوم و مغلوب هستم، به یاری من بشتاب! سپس او آن رقعه را به هوا انداخت، ناگهان آن رقعه برگشت و بر زمین افتاد و وقتی نگاه کرد، دید که در پشت آن چنین نوشته شده است: «إن كنت عبدي، فاضطر». . اگر بنده من هستی ، بر این مصیبت صبر کن. و این از اعظم کرامت های آن بزرگوار است.

منبع:کرامات الاولیاء ص51_54 ، شهیدان راه فضیلت

کتابخانه سوزی

وقتى سلطان محمود بر «مجد الدوله ديلمى» در رى تسلط‍‌ يافت، نامه‌اى براى «قادر»، خليفه وقت عباسى نوشت به‌هرحال، محمود عده‌اى را به بهانه باطنى بودن به دار آويخت و افرادى را به جرم معتزلى بودن به خراسان تبعيد كرد و سپس براى تكميل خوش‌خدمتى خود به خليفه، و در اصل به نيت نابودى تمامى آثار آل بويه، و اينكه رقيب سياسى را از ميدان به در كند، دستور داد تمامى آثار شيعى و معتزلى كتابخانه رى را سوزاندند. مؤلف مجمل التواريخ و القصص نيز در مورد اقدامات محمود غزنوى و آنچه كه بر شيعيان رى آورده بود، مى‌نويسد «و بسيار دارها بفرمود زدن و بزرگان ديلم را بر درخت كشيدند و بهرى را در پوست گاو دوخت و به غزنين فرستاد و مقدار پنجاه خروار دفتر روافض و باطنيان و فلاسفه از سراهاى ايشان بيرون آورد و زير درخت‌هاى آويختگان بفرمود سوختن... همه علما و ائمه شهر حاضر كرد و بدمذهبى و بدسيرتى ايشان درست گشت و به زبان خود معترف شدند و دولت از خاندان بوئيان نقل كرد.

[پادشاهان ديلمى آل بويه همه شيعه بوده‌اند] كه مقدسى در «احسن التقاسيم» آن را وصف مى‌كند بدين قرار كه هيچ كتابى در انواع علوم و فنون تا آن زمان تأليف نشده بود مگرآنكه نسخه‌اش در آن كتابخانه وجود داشت... ابو الفضل ابن العميد وزير آل بويه هم كتابخانۀ بسيار عظيمى داشت كه ابو على مسكويه معروف خازن آن كتابخانه بود... صاحب بن عباد، متوفى ۳۸۴ ه‍‌. نيز كتابخانه‌يى بس بزرگ داشت كه ده جلد فهرست آن بود. معروف است كه هروقت به سفر مى‌رفت فقط‍‌ كتابخانۀ سفرى او را چهارصد شتر حمل مى‌كردند! صاحب بن عباد، هم در رى و هم در اصفهان هر دو، كتابخانه‌يى عظيم احداث كرده بود. قسمت عمده از كتابخانۀ اصفهانش به مسجد جامع قديم انتقال يافته بود. كتابخانۀ رى كه صاحب بن عباد تأسيس كرده بود و نيز كتب‌خانه‌هايى ديگر ديالمه در اصفهان و رى به دست سلطان محمود غزنوى [سلطان بسيار متعصب و كينه‌توز كه جريان فرار دو نابغۀ ادبى و علمى بزرگ ايران، يعنى فردوسى و بو على سينا، از دست جنايات او را - به‌خاطر شيعه مذهب بودن - تاريخ ثبت كرده است] و پسرش امير مسعود سوخته شد. بعضى نوشته‌اند كه در غلبۀ سلطان محمود به رى، از كتب‌خانه‌هاى سلاطين ديالمه و صاحب بن عباد و غيره تمام كتب فلسفه و رياضى و هيئت و نجوم و مؤلفات شيعى و معتزلى هرچه بود، آتش زدند و از باقى‌مانده‌اش صد بار شتروار كتاب از رى به غزنين بردند...[1]

 


[1]منتصب مجابی، حسن، بررسی متون طب شیعه در تاریخ پزشکی، صفحه: ۱۲۹، دانشگاه رازی، کرمانشاه - ایران، 1385 ه.ش.

ایران در صبح الاعشی قلقشندی

و هي مملكة الفرس، و تعرف بأيران بن أشور بن سام بن نوح عليه السلام، و هو
أول من ملكها و أضيفت إليه و عرفت به. قال في «التعريف»: و هي مملكة الأكاسرة. ثم قال: و هي من الفرات إلى نهر جيحون حيث بلخ، و من البحر الفارسيّ و ما صاقبه من البحر الهنديّ إلى البحر المسمى بالقلزم بحر طبرستان، و هي المملكة الصائرة إلى بيت هولاكو. قال: و قد دخل فيها مملكة الهياطلة، و هي مملكة مازندران و ما يليها إلى آخر كيلان، و طبرستان واقعة بين مازندران و كيلان، و مازندران الآخذة شرقا، و كيلان الآخذة غربا.
و قال في «مسالك الأبصار»: هذه المملكة طولا من نهر جيحون المحيط بآخر خراسان إلى الفرات القاطع بينها و بين الشام، و عرضها من كرمان المتصل بالبحر الفارسيّ المنقسم من البحر الهنديّ إلى نهاية ما كان بيد بقايا الملوك السّلجوقية بالروم على نهاية حدود العلايا و أنطاليا من البحر الروميّ. قال: و يفصل في الجانب الشّماليّ بين هذه المملكة و بين بلاد القبجاق النهر المجاور لباب الحديد المسمى باللغة التركية دقرقبو، و بحر طبرستان المسمّى بحر الخزر. ثم قال: و أخبرني الفاضل نظام الدين أبو الفضل يحيى بن الحكيم الطياريّ أن هذه المملكة تكاد تكون مربّعة، فيكون طولها بالسير المعتاد أربعة أشهر، و عرضها أربعة أشهر. و هي من أجلّ ممالك الأرض، و أوسطها في الطول و العرض، متوسطة في الطول و العرض. و إذا أنصفت كانت هي قلب الدنيا على الحقيقة، ذات أقاليم كثيرة و مدن كبيرة، مشتملة على رساتيق و أعمال و خطط و جهات، و هي ممتدة من بلاد الشأم و ما على سمتها إلى بلاد السّند و الهند و ما والاهما.

بازمانده ها: دو نفر از یاران امام حسین که در کربلا زنده ماندند.

از کربلا شهادت تمام یاران امام حسین و اسارت اهل بیتش را شنیده ایم اما دو نفر از آن یاران جنگجوی امام مجروح می شوند و زنده می مانند: مرقع بن ثمامه و عقبه بن سمعان

ابن زیاد مرقع را به ربذه تبعید کرد و عقبه که ابتدا فرمان قتلش صادر شده بود آزاد شد. برخی از روایات جعلی توسط عقبه تکذیب شد. و مرقع در تبعید بر اثر جراحات وارده بعد از یک سال به شهادت رسید. نام وی در زیارت شهدا به عنوان مجروح کربلا یاد شده است.

معرفی کتاب

کتاب نهضت امام حسین و قیام کربلا کتاب خوبی است. تحلیل های قابل تاملی دارد. حجم این کتاب متوسط حدود 300 صفحه، نویسنده کتاب آقای دکتر زرگری نژاد است که کتاب تاریخ صدر اسلام را نوشته، آن کتاب نیز یک کتاب تحلیلی خوب و قابل تامل است.

پس از پنجاه سال...

کتاب پس از پنجاه سال دکتر شهیدی کتاب مختصر و مفیدی در موضوع قیام عاشوراست وقت داشتید مطالعه کنید.

نگاهی نو به رشته تاریخ و تمدن

در بخش کامنت ها یکی از دوستان از بی سوادی اساتید رشته تاریخ و تمدن دانشگاه قم گلایه کرده بودند. این موضوع بهانه ای شد که یک بحثی را که مدت ها پیش قصد طرح آن را داشتم الان مطرح کنم.

از همان ترم های اول دانشجویی در خصوص رشته تاریخ و تمدن برای من مسئالی وجود داشت از قبیل:

چرا این رشته در الهیات است؟

چه تفاوتی بین این رشته و تاریخ اسلام وجود دارد؟

چه اساتیدی می توانند تاریخ و تمدن اسلامی را تدریس کنند؟

دوستان در مورد این سوالات تاملی کنید و جوابی دهید و اگر سوالی دیگری در ذهن دارید مطرح کنید.

ممنون از توجهتان

خلاصه علم تاریخ در گستره تمدن اسلامی

جلد اول کتاب علم تاریخ در گستره تمدن اسلامی یکی از کتاب های پرکاربرد و جامع در حوزه مطالعات تاریخ نگاری اسلام به شمار می آید. مهمترین علت بی توجهی نسبت به این کتاب حجم بیش از 700 صفحه ای کتا است. خلاصه محتوای اصلی کتاب در حجم 110 صفحه آماده شده است تا دوستان به راحتی از محتوای غنی این کتاب استفاده کنند.

شادی روح نویسنده این کتاب، استاد فقید دکتر صادق آئینه وند صلوات.

بازنشر: خلاصه کتاب حیات فکری و سیاسی امامان شیعه- امام رضا(ع)

امام رضا(ع)

  • ولادت: 148 یا 153ق/ شهادت: آخر صفر 202 یا 203ق
  • نام مادر: خیزران، اروی ملقب به شقراء، نجمه ملقب به ام البنین و تکتم و سکینه و سمانه.
  • نقش انگشتری: ما شاء الله و لا حول و لا قوه الا بالله
  • امام رضا حدود سال 193ق به قزوین سفر کرده و در خانه داوود بن سلیمان غازی مخفی شده است.
    • علت انحراف پس از امام کاظم: وجود اموال شیعیان نزد برخی از وکیلان سودجو و نیز اندیشه مهدویت در میان شیعه و اعتقاد به مهدویت امام کاظم
    • پس از امام کاظم دو گرایش عمده به نام های قطعیه و واقفیه پدید آمد. قطعیه رحلت امام کاظم را تائید کرده و امامت امام رضا را پذیرفته، واقفیه در امامت یا مهدویت امام کاظم باقی ماندند.
    • ممطوره: موسس محمد بن بشیر بعد از رحلت امام کاظم به حلول و تناسخ عقیده داشته و محرمات را مباح می شمردند. این نام را علی بن اسماعیل یکی از متکلمان شیعه برآن ها نهاد.
    • اهداف مامون از واگذاری خلافت و ولایت عهدی به امام رضا:

    الف: پذیرفتن خلافت عباسی توسط رهبر علویان

    ب: کنترل شدن فعالیت های امام رضا و اینکه دیگر نمی توانست خود را امام معرفی کند.

    ج: کاهش یافتن مقام و منزلت امام رضا

    • قیام های علویان در پایان قرن دوم: قیام ابوالسرایا(محمد بن ابراهیم بن اسماعیل)، ابراهیم بن موسی بن جعفر در یمن و زید بن موسی بن جعفر در بصره.
    • عکس العمل امام رضا به پیشنهاد مامون: امام مخافت کرد تا آنجا که رجاء بن ضحاک که از طرف مامون آمده بود، مجبور شد امام را به زور به مرو ببرد.
    • وقتیکه امام رضا می خواست به خراسان برود، هیچکدام از افراد خانواده اش را به همراه نبرد و این خود دلیل روشنی بود براینکه مسافرت از نظر آن حضرت، هیچ آینده روشنی نداشته و سفری از روی امید نیست.
    • تعبیر امام رضا اگر من بعد از مامون بمانم، نشان می داد که امام بر آن است که نیت ناخالص مامون را آشکار کند.
    • امام شرط کرد که هیچگونه مداخله سیاسی نداشته باشد این شرط نشان می دهد که امام نمی خواست مسئولیت وضع موجود و کارهائی که از طرف حکومت اعمال می شود را به عهده بگیرد.
    • هدف مامون از تشکیل محافل علمی:

    1-    علم دوستی مامون یا تظاهر به آن.

    2-    تصور علم لدنی داشتن اهل بیت را در جامعه از بین ببرد.

    • مامون وقتی دید مجالس علمی برای وی خطرناک است به محمد بن عمرو طوسی ماموریت داد تا مردم را از مجلس آن حضرت طرد نماید پس از آن امام رضا در حق مامون نفرین کرد.
    • از جمله اموری که سبب تیرگی روابط امام با مامون شد رفتن امام به نماز عید بود.
    • امام رضا مسائلی را که حق می دانست می گفت و از مامون وحشتی نداشت.
    • اقلیتی از علمای شیعه از جمله اربلی حاضر به پذیرفتن شهادت امام رضا توسط مامون نشده اند، در حالیکه اکثریت علمای شیعه در راس آن ها صدوق شهادت امام به دست مامون را پذیرفته اند.
    • قیام علوی عصر سفاح: قیام شریک بن شیخ المهری در خراسان.
    • خدشه وارد کردن به تصورات مردم درباره عظمت خاندان رسالت تنها هدف مهمی بود که از طرق مختلف برای مقابله با اهل بیت توسط عباسیان دنبال می شد.
    • از شیوه های تبلیغی عباسیان به ویژه هارون این بود که می گفتند: علویان آنچنان حقی برای خود قائلند که سایر مردم را عبید و برده خود می دانند.
    • عباسیان با گرفتن سوژه ای از یک مسئله حق(ولایت) کوشیده اند که مردم را از ائمه دور نگاه دارند.
    • امام رضا احادیث مخالفان علیه ما به سه دسته است: الف: احادیث غلو آمیزی که ما را بیشتر از آنچه هستیم نشان می دهد. ب: روایات تقصیر که ما را پائین تر از آنچه هستیم نشان می دهد. ج: روایاتی که در آن به عیوب دشمنان ما تصریح شده است.
    • بخش عمده روایاتی که از امام رضا نقل شده تحت تاثیر جدال های اهل حدیث و معتزله در موضوعات کلامی آن هم در شکل پرسش و پاسخ و یا احیاناً مناظرات است.
    • آغاز بحث های کلامی اواخر قرن اول هجری و گسترش آن نیمه دوم قرن دوم.
    • موضع شیعه: نفی تشبیه و جبر. امام رضا: هرکس قائل به تشبیه و جبر باشد کافر و مشرک می شود و ما در دنیا و آخرت از او بیزاریم.
    • مروج تشبیه و جبر: یهودیان و متاثران از آن ها و حکام اموی
    • اشاعره همچون اهل حدیث اعتقاد به روئیت خدا در روز قیامت را باور کردند.
    • امام رضا مردم را از نظر نقطه اعتماد به صفات الهی سه دسته می داند: گروهی قائل به تشبیه، گروهی قائل به تعطیل که اعتقاد هر دو گروه باطل است و راه سوم اثبات صفات خدا بدون تشبیه او به چیزی است.
    • بحث امامت ابتدا متکی بر نقل بود، به مرور زمان مسئله نیازمند به توضیح عقلی شد.
    • امام رضا در روز عرفه اموال خود را میان مردم قسمت کرد و در برابر اعتراض فضل بن سهل که آن را زیان خوانده بود، امام آن را غنیمت دانست.
    • دعبل خزاعی قصیده تائیه را برای امام رضا در خراسان سرود، وی با همه ارتباطی که با امیران و درباریان دوره مامون و معتصم داشت، هیچ گاه از تشیع خود دست نکشید.

خلاصه کتاب حیات فکری و سیاسی امامان شیعه- امام زمان(عج)

امام زمان(عج)

  • در قران کریم با عنوان بقیه الله به آن امام همام اشاره شده است.
  • ولادت: 255ق(قول مشهور براساس حدیث حکیمه خاتون)
  • نام مادر: ریحانه، نرجس(نام مشهور)، صیقل، سوسن و مریم
ادامه نوشته

خلاصه کتاب حیات فکری و سیاسی امامان شیعه- امام حسن عسکری(ع)

امام حسن عسكري(ع)

  • ولادت: 232ق ماه ربیع الثانی/ شهادت: 260ق
  • مادر آن حضرت: حدیث یا حدیثه یا سوسن یا عسفان، سلیل
  • القاب امام حسن: الصامت، الهادی، الرفیق، الزکی، النقی، الخالص

ü    ابن الرضا: عنوانی است که امام جواد و امام عسکری هر دو به آن شهرت یافته اند.

  • نقش انگشتری امام عسکری: سبحان من له مقالید السموات و الارض؛ ان الله شهید
ادامه نوشته

خلاصه کتاب حیات فکری و سیاسی امامان شیعه- امام هادی(ع)

امام هادی(علی بن محمد):

  • ولادت: نیمه ذی الحجه سال 212ق یا 214ق؛ شهادت: 254ق ماه رجب، عصر معتز عباسی
  • مادر حضرت سمانه یا سوسن بوده است.
  • امام هادی و فرزند گرامیشان امام حسن(ع) به عسکریین شهرت یافتند. آنان از سال 233ق به سامرا برده شدند.
  • القاب امام هادی(ع): نقی، عالم، فقیه، امین و طیّب.
ادامه نوشته

خلاصه کتاب حیات فکری و سیاسی امامان شیعه- امام جواد(ع)

امام جواد(ع):

  • ولادت: 15 یا 19 ماه رمضان 195ق. شهادت: 220ق
  • مادر آن حضرت سبیکه، سکینه نوبیه یا خیزران بوده است که او را از خانواده ام المومنین ماریه قبطیه دانسته اند.
  • القاب محمد بن علی(ع): جواد، زکی، مرتضی، قانع، رضی، مختار، متوکل و منتجب. کنیه امام جواد ابوجعفر ثانی است تا با ابوجعفر اول یعنی امام باقر(ع) اشتباه نشود.
ادامه نوشته

کتاب تشکیلات اسلامی

کتاب تشکیلات اسلامی نوشته انور رفاعی که توسط انتشارات به نشر به فارسی ترجمه شده است. کتاب خوبی برای مطالعه و آشنایی با تاریخ تشکیلات در اسلام است. البته تکرار مطالب در کتاب زیاد است و اینکه مترجم با وجود آنکه عضو هیئت علمی گروه تاریخ و تمدن دانشگاه تهران بوده هیچ پژوهشی روی کار انجام نداده و تنها به ترجمه و اختصار کتاب اکتفا کرده و در مواردی که دکتر انور رفاعی آدرسی نداده مترجم به دنبال آدرس دقیق منابع نرفته است. اگر این کار را یک مترجم معمولی انجام می داد نمی شد ایرادی گرفت اما برای کسی که عضو هیئت علمی گروه تاریخ و تمدن دانشگاه تهران است و اینکه خود را متخصص در حوزه تاریخ تشکیلات اسلامی می داند جای بسی تاسف دارد که حتی یک تحقیق متوسط هم در مورد ارجاعات این کتاب نداشته است.

به نظرم انتظار زیادی نیست که امیدوار باشیم اساتید هنگامی که وارد حوزه ترجمه در موضوع تخصصی خود می شوند با مترجم های معمولی تفاوت داشته باشند.

خلاصه کتاب حیات فکری و سیاسی امامان شیعه- امام رضا(ع)

امام رضا(ع)

  • ولادت: 148 یا 153ق/ شهادت: آخر صفر 202 یا 203ق
  • نام مادر: خیزران، اروی ملقب به شقراء، نجمه ملقب به ام البنین و تکتم و سکینه و سمانه.
  • نقش انگشتری: ما شاء الله و لا حول و لا قوه الا بالله
  • امام رضا حدود سال 193ق به قزوین سفر کرده و در خانه داوود بن سلیمان غازی مخفی شده است.
ادامه نوشته

خلاصه کتاب حیات فکری و سیاسی امامان شیعه- امام کاظم(ع)

امام کاظم(ع)

  • ولادت: 128ق در ابواء/ شهادت: 25 رجب 183ق.
  • موسی بن جعفر را به دلیل حلم و بردباریش در برابر معاندان و فرونشادن غیظ و خشم خویش در مقابل دشمنان لقب کاظم داده اند.
  • آنچه از سجایای امام کاظم بیش از اندازه مورد توجه بوده، کرم و سخاوت آن حضرت است که ضرب المثل بوده است. امام صادق سخت به فرزندش موسی علاقه مند بود.
ادامه نوشته

خلاصه کتاب حیات فکری و سیاسی امامان شیعه- امام صادق(ع)

امام صادق(ع)

ولادت: 80 یا 83ق/ شهادت: شوال 148ق

  • مادر آن حضرت فروه دختر قاسم بن محمد بن ابی بکر
  • تکیه اصلی شیعه از نظر فکری و عقیدتی بر امام صادق بوده است. امام صادق حد فاصل فرقه هائی قرار گرفته بود که در شیعه به وجود آمد. ایشان حفظ و صیانت شیعه از انحرافات را در راس برنامه خود قرار داد.
  • امام باقر در مدینه زندگی می کرد امام صادق از آنجا که بیشترین شیعیان آن حضرت در عراق بودند و یا به دلایل دیگری مدتی در عراق به سر بردند.
  • اگز گزارش تاریخی درباره مسموم شدن امام صادق به دست منصور وجود داشته باشد، زمینه پذیرش آن بیشتر است تا انکار آن به دلیل اظهار تاسف منصور!
  • به نظر شیعه نصب امام صادق به امامت از جانب خداوند متعال بوده است.
  • مالک بن انس از جمله کسانی است که در خدمت امام صادق تلمذ کرده است. ابوحنیفه نیز از امام نقل روایت کرده است. کتاب الآثار نوشته ابوحنیفه است.
ادامه نوشته

خلاصه کتاب حیات فکری و سیاسی امامان شیعه- امام محمدباقر(ع)

ولادت: 57ق/ شهادت: 114ق

  • مادر آن حضرت فاطمه دختر امام حسن بن علی است که امام صادق از وی به تعبیر: کانت صدیقه لم تدرک مثلها فی آل حسن یاد می کند؛ بنابراین امام باقر نخستین کسی است که پدرش از نسل امام حسین و مادرش از نسل امام حسن است.
  • نقش انگشتری امام باقر که معمولا شعار ائمه در برخورد با مشکلات زمان خود بود العزه لله جمیعاً بوده است.
  • القاب امام باقر: شاکر، هادی و باقر
  • تبقر: داشتن علم و مال زیاد را گویند.
  • توصیف از امام باقر: کان سید فقهاء الحجاز وی حتی در عراق و خراسان هم شهرتش فراگیر شده بود.
  • ابوحنیفه باتوجه به اینکه بیشتر احادیث وارده از طریق اهل سنت را نمی پذیرفت، روایات زیادی را از طریق اهل بیت به ویژه امام باقر نقل کرده است. ابواسحاق در مورد امام باقر گفت: لم ار مثله قطٌ
  • در مورد امامان شیعه پس از امیر مومنان سند بخش عمده ای از روایات به امام باقر و امام صادق منتهی می گردد. این به دلیل موقعیت سیاسی جامعه آن روز بود.
ادامه نوشته

خلاصه کتاب حیات فکری و سیاسی امامان شیعه- امام سجاد(ع)

  • تولد: 38ق- شهادت: نیمه دوم محرم 92 یا 94ق
  • شواهدی که سن امام را در کربلا 23 ساله نشان می دهد:
  1. مشهور مورخان و سیره نویسان تولد آن حضرت را در سال 38ق ذکر کرده اند.
  2. اخبار دیگری که در مورد کودک بودن امام سجاد بیان شده در همان قرون نخست مورد نقد مورخان و صاحب نظران قرار گرفته است.
  3. برخوردهای امام با ابن زیاد و یزید نشان می دهد که سن آن حضرت بیش از مقداری است که از بلوغ یا عدم بلوغ آن حضرت بپرسند.
  4. تولد امام باقر و حضور او در کربلا به سن 4 سالگی.
ادامه نوشته

خلاصه کتاب حیات فکری و سیاسی امامان شیعه- امام حسین(ع)

  • تولد سوم شعبان سال چهارم
  • امام حسین(ع) در فاصله ده سال به اجبار حکومت معاویه را تحمل کردند. امام حسین: اگر قرار باشد که یزید به سر کار آید و علی السلام السلام...
  • یزید بن ولید بن عتبه بن ابی سفیان حاکم مدینه از طرف یزید از امام حسین و ابن زبیر خواست بیعت بگیرد و امام گفت: شخصی چون او نمی بایست در خفا بیعت کند، بلکه باید در ملا عام و در مسجد بیعت کند. یزید هم پذیرفت و همان شب ابن زبیر از مدینه خارج شد، شب بعد هم امام حسین مدینه را ترک کرد؛ از بنی هاشم فقط محمدحنفیه باقی ماند.
ادامه نوشته

خلاصه کتاب حیات فکری و سیاسی امامان شیعه- امام حسن(ع)

  • متولد نیمه رمضان سال سوم هجرت؛ شهادت اکثراً سال 49 و برخی هم 50 و 51 هجری نقل کرده اند.
  • نحوه ابراز محبت پیامبر به امام حسن همانند پائین آمدن از منبر و بوسیدن آن ها(حسنین) و باز بالا رفتن به منبر نشانه جهت دار بودن این اظهار و ابراز علاقه است.
  • امام مجتبی در بیعت رضوان حضور داشته و پیامبربا او بیعت کرده است. پیامبر: لو کان العقل لرجلاً لکان حسن(ع)
  • اتهاماتی که به امام حسن(ع) داده شد:
  1. اختلاف با امام حسین و امام علی (علیهما سلام)
  2. مطلاق و داشتن موضع عثمانی
  3. مال دوستی و بستن صلحی مالی
  4. امام برای خویش حق خلافت را نمی دیده است. در حالی که امام بارها گفت که خلافت حق اوست و از روی اجبار آن را به معاویه واگذار کرده است.
ادامه نوشته

خلاصه کتاب حیات فکری و سیاسی امامان شیعه- امام علی(ع)

 

نویسنده: رسول جعفریان

امیرالمومنین علی(ع):

تولد: 13رجب سال سی ام عام الفیل

اسلام آوردن: ده یا دوازده ساله

شهادت: 21 رمضان سال چهلم

مادر: فاطمه بنت اسد بن هاشم بن عبدمناف؛ رسول خدا وی را مادر خویش می داند و در وقت رحلت وی، لباسش را کفن آن بانو قرار داد.

ادامه نوشته

معرفی و بررسی کتاب الفتوح ابن اعثم کوفی

مقدمه:

باشروع فتوحات اسلامي وگسترش اسلام در نقاط مختلف، فتح نويسي نيز با چند دهه تاخير شروع به فعاليت كرد،اگر چه با تاسف بايستی گفت كه بيشتر آثار گرد آمده از دست رفته و جز گزينه هاي از آن در برخی آثار چون بلاذری و طبری مطالب مفصل تری برجای نمانده است.(1)براثر همت مورخان قرن سوم ،گذشته از تنظيم اخبار فتوح معلومات ارزشمندي در باب اوضاع فرهنگي واقتصادي شهرها وسرزمين هاي فتح شده نيز فراهم شد،(2)از جمله كتبي كه در همين زمينه در قرن سوم هجري نوشته شد كتاب الفتوح ابن اعثم كوفي بوده است، كه حاوي اطلاعات ادبي و تاريخي است.كتاب الفتوح با وجود قدمتي كه دارد و اطلاعات مفيدي كه درآن وجود دارد جاي مطالعات بسياري دارد كه كمتر مورد توجه قرار گرفته است به شكلي كه روزنتال در كتاب تاريخ نگاري خود حتي اسمی هم از اين كتاب نمي برد وي حتي كتاب مشهور فتوح البلدان بلاذري را هم در چند سطر كوتاه و گذري معرفي مي كند.(3)در مورد كتاب الفتوح و ارزش ادبي و تاريخي آن كتابي توسط محمد جبر ابوسعده در مصر تعريف بوده است كه متاسفانه امكان دسترسي به اين كتاب محقق نشد. قسمتي از كتاب الفتوح در نيمه دوم قزن ششم به فارسي ترجمه شده، كه نشان دهنده شهرت اين كتاب در ميان ايرانيان است اين كتاب، تنها كتابي در مورد فتح سرزمين ها نيست بلكه كتابي تاريخي مخصوص  حوادث عراق است. در اين تحقيق سعي شده كه به صورت اجمالي ابن اعثم نويسنده كتاب معرفي شود. هرچند كه در ميان منابع اطلاعات كافي در مورد وي وجود ندارد و بعد به اهميت و انگيزه فتح نگاري توجه شد و در بخش پاياني نگاهي به محتويات كتاب الفتوح شده است.

ادامه نوشته